Thứ Tư, 16 tháng 7, 2014

Xuân Thu nhã tập (Đoàn Phú Tứ, ..., xuất bản 1942)



(Vangbongmotthoi) - Xuân Thu nhã tập là tên của một nhóm văn nghệ sĩ có chung chí hướng sáng tác, được tập hợp từ năm 1939, đến tháng 6 năm 1942, thì họ xuất bản được một tập sách có cùng tên là Xuân Thu nhã tập (do Xuân Thu thư lâu xuất bản), gồm một số bài thơ, văn xuôi triết lý và tuyên ngôn nghệ thuật của nhóm (một số bài trước đó đã được đăng báo Thanh nghị). Theo một số nhà nghiên cứu, thì nhóm ấy ra đời (và tồn tại đến năm 1945) để làm sự cách tân và sáng tạo ở giai đoạn mới của phong trào Thơ mới trong tiến trình văn học Việt Nam.

Căn cứ nội dung và tên đề ở cuối bài "Quan niệm" (ký là Xuân Thu), thì ban đầu tên nhóm là Xuân Thu. Sau khi tập sách Xuân Thu nhã tập ra đời (1942), thì tên sách lần hồi cũng là tên nhóm, do gọi riết thành quen.

Cũng trong bài ấy, tên Xuân Thu (cổ tự) được hiểu theo nghĩa là: "cỏ hoa nẩy nở dưới ánh mặt trời, và bông lúa chín vàng...Một biểu tượng đương nhiên, cái nhịp của cuộc sống vô cùng. Sắc xuân và hương thu. Hai mùa quá độ, uyển chuyển trong khoảng cao, trong, nhẹ...Hai mùa thực hiện Đẹp và Thơ. Hai mùa rung động cảm thông Người với Đất Trời, Trời Đất và Người"...

Năm 1943, một cây bút bồng cốt của nhóm là Đoàn Phú Tứ, lại nói đến ý nghĩa của cái tên ấy: "Sống theo cái Nhịp của Trời Đất, mà cái biểu tượng đương nhiên và tốt đẹp nhất là hai mùa Xuân và Thu luân chuyển. Nên lấy hai chữ Xuân Thu làm biểu hiện cho cái Nhạc của Vũ trụ". Mà "Thơ chính là cái rung động siêu việt trong trẻo, nhịp nhàng của bản nhạc vô cùng ấy"...(trích "Nhạc điệu").

Xuân Thu nhã tập ra đời trong giai đoạn mới của phong trào Thơ mới. Đó là nổ lực tìm kiếm một con đường để thoát khỏi những bế tắc, dằn dặt của một số văn nghệ sĩ trí thức. Bởi họ ghét sự nhàm chán, sự bắt chước đã thành công thức, sự ủy mị nhạt nhẽo của một bộ phận thơ ca lãng mạn (nhất là "cái tôi", mảnh đất linh diệu của Thơ mới đã được đào sâu đến tận cùng, và đến lúc này đã mất hết sức sống). Họ khao khát tìm đến cái mới, phủ nhận và vượt lên cái cũ, cái lỗi thời...

Các thành viên của nhóm Xuân Thu nhã tập gồm có các văn nghệ sĩ sau:

- Nòng cốt: Đoàn Phú Tứ, Phạm Văn Hạnh, Nguyễn Xuân Sanh.
- Cộng tác: Nguyễn Lương Ngọc; Nguyễn Đỗ Cung (họa sĩ) và Nguyễn Xuân Khoát (nhạc sĩ).

Như trên đã nói, nhóm ấy được tập hợp từ năm 1939, đến tháng 6 năm 1942, thì họ xuất bản được một tập sách có cùng tên là Xuân Thu nhã tập (do Xuân Thu thư lâu xuất bản). Trong tập, ngoài các tiểu luận, còn có ba bài thơ của Phạm Văn Hạnh ("Thư thơ", "Người có nghe", "Giọt sương hoa"), ba bài thơ của Nguyễn Xuân Sanh ("Buồn xưa", "Hồn ngàn mùa", "Bình tàn thu"), một bài thơ của Đoàn Phú Tứ ("Màu thời gian"), một bản nhạc của Nguyễn Xuân Khoát (phổ bài "Màu thời gian") và một bức tranh của Nguyễn Đỗ Cung (vẽ một cây cây đã bị đốn hết thân cành nhưng trên đó đang bùng nở những chồi biếc khỏe khoắn). Đây là những sáng tác vừa đóng vai trò thử nghiệm, vừa đóng vai trò minh chứng cho những tuyên ngôn lý thuyết đã được đúc kết trong các tiểu luận.

(Theo Wikipedia)

---------------------------

Dưới đây là 2 trong số bài thơ tiêu biểu in trong Xuân Thu nhã tập (1942).

Buồn xưa

Quỳnh hoa chiều đọng nhạc trầm mi
Hồn xanh ngát chở dấu xiêm y
Rượu hát bầu vàng cung ướp hương
Ngón hường say tóc nhạc trầm mi
Lẵng xuân
Bờ giũ trái xuân sa
Đáy đĩa mùa đi nhịp hải hà
Nhài đàn rót nguyệt vú đôi thơm
Tỳ bà sương cũ đựng rừng xa
Buồn hưởng vườn người vai suối tươi
Ngàn mây tràng giang buồn muôn đời
Môi gợi mùa xưa ngực giữa thu
Duyên vàng da lộng trái du ngươi
Ngọc quế buồn nào gội tóc xưa
Hồn xa chĩu sách nhánh say sưa
Hiến dâng
Hiến dâng quả bồng hường
Hoàng tử nghiêng buồn vây tóc mưa
Đường tàn xây trái buổi du dương
Thời gian ơi tưới hận chìm tường
Nguồn buồn lạnh lẽo thoát cung hơi
Ngọt ngào nhớ chảy tự trăm phương.

Nguyễn Xuân Sanh 

----------------------

Màu thời gian

Sớm nay tiếng chim thanh
Trong gió xanh
Dìu vương hương ấm thoảng xuân tình
Ngàn xưa không lạnh nữa, Tần Phi
Ta lặng dâng nàng
Trời mây phảng phất nhuốm thời gian
Màu thời gian không xanh
Màu thời gian tím ngát
Hương thời gian không nồng
Hương thời gian thanh thanh
Tóc mây một món chiếc dao vàng
Nghìn trùng e lệ phụng quân vương
Trăm năm tình cũ lìa không hận
Thà nép mày hoa thiếp phụ chàng
Duyên trăm năm đứt đoạn
Tình muôn thuở còn hương
Hương thời gian thanh thanh
Màu thời gian tím ngát.

Đoàn Phú Tứ

-----------------------------

Dưới đây là bìa cuốn Xuân thu nhã tập.

Tình trạng sách: rất hiếm



Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét